Byd Rhyfedd LP Davies

Roedd Ysgoldy Capel Peniel yn orlawn ar gyfer cyfarfod diweddaraf y Grŵp Hanes, er gwaethaf y tywydd braf tu allan. Roedd y rhan fwyaf o’r aelodau’n gyfarwydd â’n siaradwr, Kevin Slattery, gan ein bod yn ffodus i’w gael fel Cadeirydd y Grŵp. Ganed Kevin yn Plymouth i fam o Loegr a thad Gwyddelig; cwblhaodd y set genedlaethol pan briododd Joanna, sydd o dras Gymreig. Mae ganddo gefndir academaidd mewn ieithoedd gan gynnwys Sbaeneg, Ffrangeg, Almaeneg, Portiwgaleg… ac wrth gwrs Cymraeg. Mae hefyd yn ddarllenwr brwd, a dyna pam ei ddiddordeb yn y pwnc heno.

Roedd Leslie Purnell Davies, a ysgrifennodd hefyd o dan ffugenwau lluosog (gan gynnwys Leslie Vardre), yn awdur a oedd bob amser yn cwestiynu realiti. Ganed ef yn Crewe ar 24 Hydref 1914, a dechreuodd weithio mewn fferyllfa yn 16 oed, gan aros yno hyd 1939. Mae ei allu academaidd i’w weld trwy ei etholiad i fod yn Gymrawd o Gymdeithas Optegol Prydain.

L P Davies

Ar ddechrau’r Ail Ryfel Byd, ymunodd a’r Corfflu Meddygol ac fe’i hanfonwyd i Ffrainc i ddechrau, ac yna Gogledd Affrica gyda’r 8fed Fyddin. Erbyn diwedd y rhyfel, roedd yn Rhingyll Staff yn yr Eidal, felly byddai wedi cael llawer o brofiadau trawmatig yn ystod ei wasanaeth. Bu’n byw yn Rhufain fel arlunydd am flwyddyn neu ddwy lle mae’n rhaid ei fod wedi bod yn dyst i’r golygfeydd ofnadwy a’r difrod a achoswyd gan fomio’r ddinas.

Ar 13eg Tachwedd 1940, priododd Davies Winifred Tench; ni wyddys llawer am ei bywyd oddieithr iddi farw yn fuan ar ei ôl, a chladdwyd hwynt yn yr un fynwent yn Tenerife felly gellir tybied iddynt dreulio eu hoes gyda’i gilydd.

Wedi ei gyfnod yn Rhufain, dychwelodd i’r DU a bu’n bostfeistr yn West Heath, Birmingham, o 1946 i 1951. Mae bwlch yn ei gofiant ar ôl hyn, ond yn 1956 symudodd i Ddeganwy, gan sefydlu fel optometrydd preifat a rhedeg siop anrhegion. Roedd yn sicr yn gymeriad a braidd yn ecsentrig – roedd yn casáu ffonau a cheir, ac yn gwrthod cael y naill na’r llall, ond roedd ganddo ‘wendid am pwdls, planhigion alpaidd a phopeth anarferol’. Yn ystod ei gyfnod yn Neganwy y dechreuodd ysgrifennu straeon byrion, ac yna ystyried dod yn awdur llawn amser. Ei hoff fan gwaith oedd ei siop, ac, yn anarferol i awdur, mae’n debyg ei fod yn croesawu ymyrraeth gan gwsmeriaid.

Ymddeolodd ym 1975, a symudodd i’r Ynysoedd Dedwydd gyda Winifred; bu farw yn Tenerife yn 1988. Gadawodd etifeddiaeth o tua 20 o nofelau, yn llawn dirgelwch, realiti amgen a ffuglen wyddonol. Disgrifiodd Kevin blotiau nifer o’r nofelau hyn roedd yn dwyn i gof atgofion o’r 1960au a’r 70au (ysmygu mewn ysbytai, er enghraifft!) yn ogystal â’r atseiniau â diwylliant a gwleidyddiaeth heddiw. Gall y rhai sydd wedi’u swyno gan ddisgrifiadau Kevin fenthyg y llyfrau drwy’r gwasanaeth llyfrgell – dyma’r rhai a drafododd, ynghyd â’u dyddiadau cyhoeddi:

Man Out Of Nowhere 1965
The Artificial Man 1965
Psychogeist 1966
The Twilight Journey 1967
The Alien 1968
Genesis Two 1969
Stranger To Town 1969
The White Room 1969
Give Me Back Myself 1972
What Did I Do Tomorrow? 1973

Addaswyd un llyfr, The Alien, yn ffilm Hollywood, The Groundstar Conspiracy, gyda George Peppard, Michael Sarrazin a Christine Belford yn serennu ym 1972 – fe welsom yr hysbyseb dramatig iawn, ac mae’r ffilm lawn ar gael i’w gwylio ar YouTube. Tynnodd Kevin sylw at y ffaith bod y ffilm yn cynnwys golygfa ystafell wely, er nad oedd yr un o lyfrau L.P. Davies yn gwneud hynny.

The Alien

The Groundstar Conspiracy

Dilynwyd y sgwrs gydag atgofion difyr gan rai o’r rhai oedd yn bresennol – yn bennaf yn cofio’r siop llawn mwg, gyda’r awdur yn prysur deipio. Cadarnhawyd mai 35 Station Road oedd y siop – sef Siop Barbwr Nicola bellach – a’i fod yn byw yn Tŷ Newydd, drws nesaf i Heron Rise, yr ochr arall i’r ffordd.

Diolch yn fawr i Kevin am dynnu ein sylw at gymeriad lleol mor ddiddorol, a’i waith a’i ddylanwad – noson anarferol iawn a fwynhawyd gan bawb.